Waarom staan windturbines soms stil?

Het is voor veel mensen een doorn in het oog: stilstaande windturbines. Als lokale energiecoöperatie Deltawind zien we onze turbines uiteraard ook het liefst non-stop draaien. Soms is het echter zo dat dit niet mogelijk is en dit kan diverse oorzaken hebben. Gelukkig hebben onze turbines op Goeree-Overflakkee een beschikbaarheid van meer dan 90%. Desondanks leggen we graag uit waarom windturbines wel eens stil staan.

foto door Hans Villerius

Het waait niet 

Om de windturbine te laten draaien heb je simpelweg voldoende wind nodig. Als er te weinig windkracht is, staan sommige turbinemerken volledig stil, terwijl anderen dan nog heel langzaam ronddraaien. De productie van schone energie is op deze momenten laag.  

Onderhoud  

Windturbines hebben regelmatig onderhoud nodig. Net als een auto kan dat een kleine of een grote beurt zijn. Onze onderhoudsbedrijven zorgen dat de turbines hiervoor zo min mogelijk stil komen te staan. Bijvoorbeeld door te kiezen voor een minder windrijke periode van het jaar.  Als er een monteur in de turbine is moet een turbine tijdelijk worden afgeschakeld zodat het onderhoud kan worden uitgevoerd. 

Storing of defect 

Zoals bij ieder apparaat kan er soms een storing optreden. De molenaars die in dienst zijn bij Coöperatie Deltawind houden dit nauwlettend in de gaten en doen hun best om dit in overleg met onderhoudsbedrijven snel op te lossen. Soms is een reparatie nodig, en soms gaat het alleen om een elektronische storing die na een reset verholpen is.  
 
Vogels en vleermuizen 
 
Een windpark moet alles in het werk stellen om het doden van vogels en vleermuizen te voorkomen. Bij Windpark Krammer heeft dit ertoe geleid dat er twee detectiesystemen zijn gemonteerd waarmee clusters van turbines worden stilgezet als er risico’s bestaan van slachtoffers. Na een minuut of tien worden de turbines weer opgestart.  

Geluid en slagschaduw 

Er zijn wettelijke regels over de hoeveelheid geluid en slagschaduw een windturbine mag veroorzaken. Als de geluidsnorm wordt overschreden is het soms nodig om een turbine langzamer te laten draaien. Of in het geval van slagschaduw: wanneer de stand van de zon maakt dat de schaduw van de draaiende bladen (de slagschaduw) op een woning valt, kan de turbine tijdelijk stil worden gezet om hinder voor de bewoner te voorkomen.  

Stilzetten vanwege de energiebalans (curtailment) 

Het is ook mogelijk om een windpark tijdelijk stil te zetten of langzamer te laten draaien als er onbalans is op de markt van vraag en aanbod van elektriciteit. Elektriciteit moet namelijk direct worden verbruikt (of worden opgeslagen, maar daarvoor zijn nog niet veel mogelijkheden in Nederland).  Op de landelijke onbalansmarkt wordt geregeld dat productie en verbruik per kwartier in evenwicht zijn. Een windpark is makkelijker terug te regelen dan een gas- of kolencentrale die elektriciteit maakt. Er is een beloningssysteem , en ook een strafsysteem, om landelijk voor deze balans te zorgen. Curtailment wordt niet toegepast door Coöperatie Deltawind bij de windturbines op Goeree-Overflakkee. Wel wordt dit gedaan bij de turbines van Windpark Krammer.  

Inregelen van een windturbine 

Een windpark dat net gebouwd is moet goed getest en ingeregeld worden. Soms is het zo dat een windpark al enkele dagen heeft proefgedraaid, waardoor het voor een oplettende buitenstaander lijkt alsof het windpark al helemaal is afgerond. In de praktijk moeten er dan nog zaken goed worden ingeregeld om ervoor te zorgen dat het windpark over een langere termijn zonder storingen schone energie kan produceren. En ja, dan kan het zo zijn dat een windpark na een tijdje draaien toch weer even stil moet worden gezet.  

Beschikbaarheid windturbines hoog 

Ondanks deze oorzaken voor stilstand hebben de windturbines van Coöperatie Deltawind een beschikbaarheid van 95-98%.